Γυρίζει σελίδα η Ελλάδα με την επικύρωση της τελικής συμφωνίας για τη νέα δανειακή σύμβαση και το PSI, στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurοgroup). Η τηλεδιάσκεψη Παπαδήμου με Μέρκελ και Σαρκοζί, την περασμένη εβδομάδα, έκλεισε με θετικό τρόπο για την ελληνική πλευρά, μετά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού για την πιστή εφαρμογή των δεσμεύσεων και δη την ψήφιση των μέτρων από την ελληνική Βουλή εντός της εβδομάδας.
Τα νέα δεδομένα την ίδια στιγμή προκαλούν μεγάλες ανατροπές και στο πολιτικό σκηνικό. Αφού είναι προφανές πως, στη νέα εποχή που ανατέλλει στη χώρα μας, δεν χωρά η μικροπολιτική και κυρίως ο εναγκαλισμός των κομμάτων εξουσίας με τη διαπλοκή και τη διαφθορά που τη συνοδεύει.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας, εκεί όπου αναμένεται να αναδυθούν νέες επιχειρηματικές δυνάμεις, αφού μπαίνουν για πρώτη φορά κανόνες στην αγορά, οι οποίοι αναμένεται να ευνοήσουν τον υγιή ανταγωνισμό και την ανάπτυξη όσων εταιρειών το αξίζουν.
Το νέο δάνειο, συνολικού ύψους 130 δισ. ευρώ, που θα εκταμιεύεται σε δόσεις από τις δάνειες δυνάμεις, αναμένεται να δώσει «ανάσα» στις ελληνικές τράπεζες, αφού ένα μεγάλο μέρος αυτής της βοήθειας θα κατευθυνθεί στις ανάγκες ανακεφαλοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι αγορές έχουν προεξοφλήσει με τον καλύτερο τρόπο αυτές τις εξελίξεις, που δείχνουν ότι θέλουν να αφήσουν πίσω τους το ελληνικό πρόβλημα. Ταυτόχρονα, ετοιμάζονται για νέες κινήσεις στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων.
Αμέσως μετά την έγκριση του νέου Μνημονίου και της συμφωνίας για το PSI, η διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων σχεδιάζει την πώληση πλειοψηφικών πακέτων μετοχών, που διατηρεί το Δημόσιο σε εισηγμένες και μη ΔΕΚΟ. Στο Ταμείο εκτιμούν ότι, μέσα στον επόμενο μήνα, θα έχει διατεθεί ένα σημαντικό ποσοστό του ΟΠΑΠ, κάτι που θα εκτονώσει την πίεση που υφίσταται η κυβέρνηση από την τρόικα, για επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων.
Στη σειρά επίσης βρίσκονται τα ΕΛΠΕ, η ΔΕΠΑ, ο ΟΔΙΕ, η ΕΥΑΘ, η ΕΥΔΑΠ, ο ΟΛΠ, η ΔΕΗ, το Καζίνο Πάρνηθας, τα Περιφερειακά Λιμάνια, τα ΕΛΤΑ, τα Περιφερειακά Αεροδρόμια, το κοίτασμα φυσικού αερίου «Νότια Καβάλα» και τα κρατικά λαχεία. Στο προσκήνιο βεβαίως βρίσκεται και το νέο πακέτο μέτρων ύψους 3,2 δισ. ευρώ, άμεσης εφαρμογής, το οποίο ανεβάζει τη «λυπητερή» της φετινής χρονιάς στα 14 δισ. ευρώ, εάν ληφθούν υπόψη και τα μέτρα που έχουν αποφασισθεί από τον περασμένο Οκτώβριο, και έχουν συνοδεύσει τον προϋπολογισμό του 2012 στη Βουλή.
Στόχος για έλλειμμα 6,3%
Αυστηρά μέτρα λιτότητας, προκειμένου το έλλειμμα να κατέλθει στο 6,3% του ΑΕΠ από 9,2% το 2011, προβλέπει ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός για το 2012, που θα παρουσιάσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος στο Εurogroup μαζί με τις συμφωνίες για τη νέα δανειακή σύμβαση και το PSI. Στο αναθεωρημένο κείμενο του προϋπολογισμού, που αποκαλύπτει σήμερα η «Ι», η τρόικα περικόπτει δαπάνες 3,2 δισ. ευρώ κυρίως μέσα από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα και φάρμακα, ενώ επιβάλλει μέτρα που θα οδηγήσουν στην αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του χρόνου.
Το 2012 αναμένεται να είναι μία εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αφού η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να παλεύει με την ύφεση, και η ανεργία θα αγγίξει το 20%.
Σύμφωνα με τις προβολές που έχουν κάνει οι εμπειρογνώμονες της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ τα επόμενα τρίμηνα, οι οποίες θα αποτυπώνονται στον αναθεωρημένο προϋπολογισμό, η ύφεση για το 2012 θα είναι πολύ χειρότερη από το 2,5% που είχε προβλεφθεί στο αρχικό σχέδιο. Εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 4,2% του ΑΕΠ, με τον συνολικό παραγωγικό πλούτο της χώρας να συρρικνώνεται στα 208 δισ. ευρώ.
Το άσχημο σε αυτό το μακροοικονομικό σενάριο της τρόικας είναι ότι οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας θα παραμείνουν αρνητικές και το 2013, τουλάχιστον στα τρία από τα τέσσερα τρίμηνα του έτους, με την προοπτική για ανάκαμψη να τοποθετείται στις αρχές του 2014.
Και ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός για το 2012 που θα καταθέσει η κυβέρνηση την ερχόμενη εβδομάδα στην Βουλή, τελεί υπό την προϋπόθεση της επιτυχούς εφαρμογής του PSI, δηλαδή του «κουρέματος» των ομολόγων και της αποκλιμάκωσης των τόκων. Ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους κατά 50% του ΑΕΠ ή κατά 100 δισ. ευρώ θα προσγειώσει το δημόσιο χρέος στα επίπεδα των 309,3 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2012. Αν δεν γίνει η ανταλλαγή των ομολόγων, τότε το χρέος θα φθάσει φέτος στα 353 δισ. ευρώ.
Η συμφωνία για το PSI αλλά και η νέα δανειακή σύμβαση θα τεθούν προς έγκριση στο αυριανό Eurogroup. Εφόσον οι 17 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ανάψουν το πράσινο φως, τότε την επόμενη Τετάρτη θα ανακοινωθεί η επίσημη πρόταση για το πρόγραμμα ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων. Ταυτόχρονα, θα κατατεθεί στη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για τις περίφημες ρήτρες συλλογικές δράσης Collective Action Clauses (CACs), με τις οποίες θα καθίσταται υποχρεωτικό το «κούρεμα» για όλους, αν τα ποσοστά συμμετοχής των ιδιωτών κριθούν ανεπαρκή. Εφόσον η κυβέρνηση αποφασίσει να ενεργοποιήσει αυτές τις ρήτρες, τότε η χώρα έρχεται αντιμέτωπη με ένα πιστωτικό γεγονός που ισοδυναμεί με χρεοκοπία.
Με το PSI οι ιδιώτες αναμένεται να κληθούν να υποστούν ζημιές της τάξης του 70% σε όρους καθαρής παρούσας αξίας, ενώ το επιτόκιο των νέων ομολόγων εκτιμάται πως θα κινηθεί στην περιοχή του 3,5% και θα είναι συνδεδεμένο, από κάποιο έτος και μετά με το ρυθμό ανάπτυξης. Το PSI θα αφορά σε ελληνικά ομόλογα αξίας περίπου 200 δισ. ευρώ που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες και τα οποία θα υποστούν «κούρεμα» 50% επί της ονομαστικής τους αξίας.
Οι νεότερες πληροφορίες κάνουν λόγο για συμμετοχή των εθνικών τραπεζών και της ΕΚΤ, αν και υπάρχει πρόταση οι εθνικές τράπεζες, οι οποίες αγόρασαν ομόλογα στο 70% της αξίας τους στη δευτερογενή αγορά, να τα κρατήσουν μέχρι τη λήξη τους, αφού προηγουμένως προχωρήσουν στην απόδοση αυτών των κερδών.
Σε ό,τι αφορά τη νέα δανειακή σύμβαση, η συμφωνία που έχει κλείσει η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα, προβλέπει την τμηματική καταβολή των πρώτων 80 δισ. ευρώ του δεύτερου πακέτου βοήθειας 130 δισ. ευρώ. Ουσιαστικά, θα ισχύσει η ίδια διαδικασία που ακολουθήθηκε και στο πρώτο Μνημόνιο, δηλαδή πριν την εκταμίευση της κάθε δόσης θα πραγματοποιείται ενδελεχής έλεγχος από την τρόικα.
Πολυνομοσχέδιο με περικοπές 3,2 δισ. και 4 νέοι στόχοι για την κυβέρνηση
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ της κυβέρνησης είναι η κατάθεση του πολυνομοσχεδίου, δηλαδή του νόμου εφαρμογής των μέτρων που συμπεριλαμβάνονται στο δεύτερο Μνημόνιο και αγγίζουν τα 3,2 δισ. ευρώ.
Αυτά αφορούν:
● 1,076 δισ. ευρώ από φαρμακευτικές δαπάνες
● 50 εκατ. ευρώ από υπερωρίες γιατρών
● 300 εκατ. ευρώ από αμυντικές δαπάνες
● 30 εκατ. ευρώ από κατάργηση θέσεων 550 αντιδημάρχων
● 270 εκατ. ευρώ από καταναλωτικές και εκλογικές δαπάνες
● 190 εκατ. ευρώ από περικοπές επιδομάτων απομακρυσμένων περιοχών και επιχορηγήσεων από διάφορα υπουργεία
● 400 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
● 200 εκατ. ευρώ από τη μείωση κατά 15% των συντάξεων σε ΟΤΕ, ΔΕΗ
● 50 εκατ. ευρώ από τη μείωση κατά 7% των συντάξεων του ΝΑΤ.
Θα ακολουθήσει η κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού στη Βουλή, με τον οποίο η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να επιτύχει τους 4 παρακάτω στόχους:
1. Να αυξήσει τα έσοδα κατά 2 δισ. ευρώ το 2012 από 50,2 δισ., που κατέβηκαν εξαιτίας της ύφεσης σε 52,2 δισ. ευρώ.
2. Να περιορίσει τις κρατικές δαπάνες κατά 3,3 δισ. ευρώ. Από 72,8 δισ. ευρώ που προέβλεπε αρχικά ο προϋπολογισμός να μειωθούν στα 69,5 δισ. ευρώ με το νέο πρόγραμμα λιτότητας.
3. Οι τόκοι μετά και την αναδιάρθρωση του χρέους να μειωθούν κατά 3,3 δισ. ευρώ, από 16,34 δισ. ευρώ στα 13,05 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι ακόμη και με αυτή τη μείωση, τα βάρη εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους εξακολουθούν να είναι μεγάλα και πλέον μόνο η δραστική μείωση του χρέους από τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας μπορούν να ανακουφίσουν την ελληνική οικονομία.
4. Το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2012 να μειωθεί κατά 4,9 δισ. ευρώ. Από 19,9 δισ. ευρώ το 2011 ή το 9,2% του ΑΕΠ, σε 15 δισ. ευρώ το 2012 ή στο 6,3% του ΑΕΠ.
